دستگاه یووی

دستگاه یووی سنگ

یکی از مشکلاتی که امروزه جواهرشناسان و یا افرادی که با جواهر سر و کار دارند، با آن مواجه می باشند، این است که چگونه می توانند تشخیص دهند که در یک سنگ آیا فرآیند بهبود سازی استفاده شده است یا خیر؟ در این زمان به طور قطع بهترین جواب این می باشد که این تشخیص را تنها می توان در آزمایشگاه های تخصصی جواهر شناسی، انجام داد.

این دستگاه اعجاب انگیز، دستگاه تشخیص نور ماوراء بنفش (uv لایت) نام دارد. در زمان های نه چندان دور دستگاه یووی به عنوان یک وسیله بی مصرف در آزمایشگاه های گوهرشناسی به شمار می آمد. اما با گسترش انجام فرآیند بهبود بخشی گرمادهی بر روی گوهرها، ارزش دستگاه یووی لایت مشخص شد.

دستگاه uv

بسیاری از یاقوت های سرخ و کبودی که گرمادهی شده اند یک علامت کوچک گچ مانندی از امواج کوتاه (sw) فلورسنت در خود دارند. این پدیده در گروه کانی کروندوم طبیعی به چشم نمی خورد. در واقع قسمت بیرنگ این سنگ ها شفاف می شود. زمانیکه فرآیند گرمادهی در یاقوت ها انجام شود همزمان با ایجاد بلورها طبق ساختار کریستال های طبیعی، فرآیند فلورسنس (تشعشعات مهتابی) نیز در سنگ همان ساختار را پیروی می کند.

سوال اساسی اینجاست که چگونه می توان این عمل را شناسایی و آزمایش نمود. ابتدا دستگاه یووی را که مجهز به دو لامپ طول موج بلند و کوتاه است را تهیه کرده و سپس برای استفاده از این دستگاه یک عینک محافظ را به چشم خود بزنید. زیرا نور طول موج کوتاه ماوراء بنفش، به چشم آسیب فراوان وارد می کند.

زمانیکه تصمیم دارید پدیده فلورسنس را در سنگ قیمتی ملاحظه نمایید، بهتر است که سنگ قیمتی را با پنس مقابل نور بگیرید. تا جایی که می توانید سنگ را به لامپ نزدیک کرده و سپس از یک ذره بین به گوهر نگاه کنید. این کار را چندین مرتبه و از زوایای گوناگون انجام دهید و سنگ را در زیر نور ماوراء بنفش آزمایش کنید تا بتوانید پدیده گچی فلورسنس را در سنگ شناسایی نمایید.

دستگاه یووی

آزمایش با این دستگاه نیاز به دانش مختصری دارد. اگر یاقوت سرخ یا کبود نشانی از پدیده فلورسنس را در طول موج کوتاه، به نمایش بگذارند، به احتمال زیاد از فرآیند گرمادهی در این دو گوهر قیمتی استفاده شده است. اگر این پدیده را در این دو سنگ قیمتی ملاحظه نکردید به این معنی نیست که این دو گوهر را بهبود بخشی نکرده اند. همچنین دقت نمایید که سنگ حتما قبل از آزمایش تمیز باشد. صابون و مواد شیمایی دیگر اگر بر روی سنگ باشند، سبب بروز پدیده فلورسنس می شود. این دستگاه تنها به تشخیص طبیعی یا مصنوعی بودن گوهر کمک می کند و نمی توان استفاده از دستگاه یووی را راه کامل شناسایی سنگ دانست.

همچنین توجه داشته باشید زمان در معرض گذاشتن سنگ کروندوم مقابل امواج طول موج کوتاه ماوراء بنفش کم باشد. زیرا امواج رادیویی طول موج کوتاه ماوراء بنفش سبب می شود که یک رنگ زرد رنگ در مرکز سنگ ایجاد شود که رنگ سنگ را تحت تأثیر خود قرار می دهد. حتی ۵ دقیقه در معرض این نور بودن هم رنگ زرد در کروندوم را سبب می شود. البته زمانیکه سنگ را در معرض نور خورشید قرار دهید به مرور رنگ زرد محو شده اما رنگ آبی یاقوت کبود شما متمایل به سبز گشته و این برای شما اگر بخواهید سنگ را به فروش برسانید، مناسب نمی باشد.

فروش لامپ یووی 

نکته پایانی که توجه به آن حائز اهمیت است این می باشد گاهی اوقات یاقوت کبود طبیعی نیز اگر در زیر لامپ فلورسنس طول موج کوتاه قرار بگیرد، پدیده فلورسنس گچی شکل را از خود به بروز می دهد. این پدیده در یاقوت های کبودی که از ماداگاسکار به دست می آیند قابل رویت است. زیرا امواج فلورسنس به طور بسیار ضعیف و محدودی در لایه های پوسته زمین وجود دارد. لازم به ذکر است که پدیده فلورسنس قابل مشاهده در یاقوت های کبود طبیعی، شفاف تر از نوع گرمادهی آنها است.